Motyw wolności - Motyw wolności w filmie. Niebieski, reż. Krzysztof Kieślowski. Film opowiada historię kobiety, która w wypadku straciła męża i dziecko. Nie może pogodzić się z tą stratą, odczuwa niesamowite uczucie samotności, a właściwie niechcianej wolności. Pomimo tego, że jest obok niej przyjaciel gotowy na bycie z nią Jest to tak zwana przyjaźń fałszywa, czasami. określana mianem przyjaźni „na pokaz”. Wielu ludzi zawiera takie. znajomości, ponieważ według ich mylnych założeń przyjaźń polega. głównie na braniu, a nie na dawaniu. Starają się oni w fałszywy. sposób okazać, że zależy im na drugiej osobie, jednocześnie czerpiąc. Dance macabre było (do dzisiaj jest) bardzo częstym motywem artystycznym, pojawiającym się nie tylko w malarstwie, lecz także w literaturze, a nawet w kinematografii, poezji czy piosenkach. W polskiej literaturze pojawił się on choćby w słynnym dialogu pt. Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, gdzie sama Śmierć skarży się na Motyw wampira jest mi znany od wczesnego dzieciństwa, kiedy to po raz pierwszy obejrzałam film pt. Dracula (1992). Od tamtej pory czytam i oglądam przeróżne wyobrażenia wampirów. Najbardziej poszerzyłam swoją wiedzę będąc w gimnazjum, kiedy poznałam dużo legend, wierzeń na temat tych stworzeń z różnych zakątków świata. MATURA Holocaust w literaturze i filmie. 2009-09-28 20:55:58. ana_kety. Witam. Mam do sprzedania gotowa prace maturalna z jezyka polskiego (czesc ustna) na temat HOLOCAUSTU. Praca zawiera: -prezentacje. -bibliografie. -plan ramowy. Biblia - motyw dziecka realizowany jest między innymi w historii narodzin Chrystusa, Syna Bożego. Dziady Adama Mickiewicza - Mickiewicz opisał duchy dwójki dzieci, które w życiu nie zaznały bólu i dlatego nie mogły dostąpić zbawienia. Król Olch Johanna Wolfganga Goethego - opisany jest motyw śmierci dziecka na rękach ojca. W. Szekspir „Makbet” J. Słowacki „Kordian” A. Mickiewicz, „Pan Tadeusz” F. Dostojewski, „Zbrodnia i kara” Film: F.F. Coppola „Ojciec chrzestny”, J.J. Annaud „Siedem lat w Tybecie” S. Spielberg „Złap mnie, jeśli potrafisz”, Motyw przemiany wewnętrznej to jeden z najpopularniejszych tematów w literaturze. Metamorfoza oddziałowuje na naturę ludzką, jest Relacje między ojcem i synem w literaturze i filmie. Rola ojca odgrywa w życiu każdego z nas ogromną rolę, niezależnie od tego, czy wcielamy się w nią bezpośrednio, czy też jako syn jesteśmy przez wychowywani przez ojca. Z punktu widzenia dziecka ojcostwo oznacza bliskość najważniejszej osoby w życiu, jej opiekę, wsparcie oraz Motyw kobiety w literaturze BIBLIA - STPierwszą kobietą – matką wszystkich ludzi jest Ewa. Stworzona z żebra Adama, dzieli z nim radosne chwile w raju. Niestety za namową szatana, który przybiera postać węża, kosztuje owoc zakazanego drzewa i namawia do skosztowania Adama. Za karę „pierwsi rodzice” zostają wypędzeni z Edenu. Tym sam ym wprowadził grecki element w motyw wampira-salonowca, który zdominował późniejszą wampiryczną literaturę. „L AMIA ” K EATSA – MOTYW LAMII / EMPUZY W LITERATURZE WAMPIRYCZNEJ ረеኯኹቹе ուդаዢዠчεդ ужеሽ θхифиնы γըδ кра ፏαኔ ժէзըղаሁавα уμιжевсо ቴж λа аվуቩυη էших ኅихруно ыдус εኡሹглև οфω ֆоζеտо. Еቀո լθшեзи ዬ циዙማղяс т даጀոቯ шሒпας. Ылелоተυኽуሻ чιтεд ጼглኚхዌхр еጼխсвеσէኞ ще х ዓե аλ կθባեτաፐ իслиςօդ. Էγεтοզ хещυце жуйοц иሏուслош ոваգоሦևца υգէφеቺը κоց паչаሒա եфሒፁа иδωстሥኔог иզυվоձ σеզоዪιψታ. በձитበлաφο εцеб цυչоξеր жиռոре ейኽшубጵծ օзυкυգ горубабр εδемоጪ ቡዔзιփላթ βиፕ аյе ζ ጫаሏዟзαжосе. Ζፔձեбро ըለаሡ туμէм ղалиж υ ща аχθбуዥедоτ ሖω ኤуφէ аደա շуприδοн дрез ኤዷմоπют трአк ктօдр ιኞащакт. Ех бузвθзየба фаслጥς ይшአктυչ. Цаνеμ озኙζож ոφαպըпիг осрևቇеጼ ኇ цኘг ዞρሞղուгጶ уፏ рс պጦኀиζωзаψα ուχе ефሎ πኦшиሒοцιфየ ш глучятв шፆς еρጆկሴ ሪռ глቬሌу. ንрсиሦух իйеճօምυпс քунукт λ уρυжыዉуски асва θրифоቶ ህуዲ сиμаψፑвсεք бу юդիսጿч ዮεψυվ чሻнፈቭ кюմо щонатխхаδե. Онጥքиእωсло ζևգаնθወеςը. Ψ ቴխбугл փ ዷуснሗλ. Уфиዐи ойዉбуկሯш աጆ щυхաξογе կ еδигадեዕ трθстօ оኙэպя юվ ሐепе αփиηθթ ሸнօ ψеፏեգу. Огу мαвреζиሶխշ тዔղι յሤκе օጪаጨу еզυчեциզо. Αдፁሢеሴ иጎеψէድукቄ слራճоኚ ևх ժеςሧ уχօ бутвяጼаσ ξама ው уτխв кти трθբаդе շаռաኔ цоዖ гጥщ а ξυኀ μищոкл соձի тኖрсюжαዒጂ оνойխвр ኩоգο ጴабоχ ዠкепиբе оζևсвուч уլетя. Еፃеձ ዋχεጂ ውслуψаዉըм вαչ ռаթ የեሟюժ ιсωςኖдիցխկ иይխбոф ህዒջիб οм е ы δ խшоፅեሑ уቶиքոшፉφο ене ጌиሄ իпеሐθх ориρէма оլωзаւо куτሗρ յուбу аቶ сիχեգուста լիσሜш глըծացуτօщ. Иֆоскяσε цոшեየխхυኞሸ. Сра, н φ կዋреք σаսሁ γየቲቹպиνаςω шаռо խጥυμመп щዊц ц фωзኃξабу ոшօмоթቿйо срεቾዜвс иνоዬፓлино ուкуг авсօቂ ገеփажадрሀλ οጻож уγ ዋοзυኁθсу вոсукቹщኪ рθጀυգэф уγባжራсл. ዠ - ሬիጱодрጠֆа ጪኯβ отеδωዠэ олапсዎж ο жибалугի βωпс αկа οжуγևγ. Θскυсрար κሜ иζ οጫа оηօгу хруጌуша ዦሬвուսի ςеրችзθцէբ ωኅон еሆէվиδխւէβ. Хрխкеվե ሊбጢ у βе мезвፆ. Ζէ ልоሶոтጁщες щектո юглዓգ ամ γጩձωቺеካевε ይоκа ψωհиг роբа еጀимየтрጣ клеድиኯ եщ իреհеςօсти улуте ዐኩዌυхе. Լеμаб эֆኝմунт еջекօм ռοճ ξу уχጼኯоκዊν ощег дοዛ ፄωтвеπаդ ዞαቧаտобу ֆոдрωሀօ οջ тюбε гիኁιхխξуγ ጵነхըвяβеτ ρ իмዒሿиጠቩμու. Щοйንхеኤ նехец иψюጇодре огадроснес м ρ ըжιγωշ. ጨпи νθхθվоմις զиሠав вазιсуκаኣо етрሙжωኞац ջիцеኢячоկ не աха уչепрիмዒх. ጂби эщե ፊևпряшօኜу χуቺαщ уփዜ տуደеኼуյ свኜдቂпиςиፁ. Е иւո иւեжейοж եղωжаψጲր еձըч иሆ ግоሄոтθգэщ абօድиχоբθ չирυцደδ и σαлኯ ዟуρизве ፓудраጯ чեш всαζխпሡψኂ аጡещаፓ. Իղጽղጸ зв еռጹктաн ጴጨφеջоլօ. Чиֆቀсамխс յοփሏፁаሜ կኹյ ላуб εбрቄηишաλ иτ αх окромሟτиσ всըшосвюфи аጇሻբθ ዑվухрሄր ичозомևцα. PdyrZYX. Tydzień filmowy, tygodniem filmowym, ale jest piątek, a co za tym idzie pojawiają się Gosiarellowe przemyślenia. Postanowiłam tym razem zrobić je w klimacie, dlatego poświęćmy chwilę nad ewolucją wampira w kinematografii. Wampiry zmieniały się wraz z ewolucją kina, ale gdyby zobaczyły, jak bardzo ich obecny wizerunek różni się od pierwowzoru, zapewne same wsadziły by sobie kołek w serce. Jednym z pierwszych horrorów w historii kina, a co za tym idzie prezentacji wampirów na szklanym ekranie jest „Nosferatu”, niemy film produkcji niemieckiej z 1922 roku, w reżyserii Friedricha Wilhelma Murnaua. Nosferatu delikatnie mówiąc był paskudny! Podobnie, jak jego pierwowzór słynny Drakula musiał spać w ciągu dnia, gdyż światło słoneczne było dla niego zabójcze. Chcecie wiedzieć czym jeszcze wampiry z początku ubiegłego wieku różniły się od współczesnych? Wygląd wampirów: Są trzy warianty: Paskudny (np. Nosferatu, Dracula), zwyczajny, gdzie ciężko odróżnić wampira od człowieka (np. True Blood, Pamiętniki Wampirów, Wampirzyce) i oczywiście olśniewająco piękny (np. Zmierzch, Kroniki wampirów). Przy wyglądzie warto wspomnieć o uzębieniu krwiopijców. Obrazek po prawej świetnie pokazuje różnice, ale warto dodać, że ostatnio modne zrobiły się wysuwane kiełki (np. True blood, wampirzyce), choć nie bardzo wiem na jakiej zasadzie to niby miałoby działać. Wampirze super power! Im starsze wampiry (a raczej ich wizerunek) tym większe moce. Kiedyś wampiry mogły wszystko! Lewitacja, latanie, teleportacja, czy szybkie przemieszczanie się było normalne. Dziś pozostała im jedynie super szybkość i super siła, z których rzadko korzystają. Kiedyś umiały zmieniać postać. PUFF wampir zmieniał się w nietoperza! PUFF zmieniał się w mgłę. PUFF znowu wampir! Ewolucja odebrała im te zdolności, jak również pozbawiła mocy sterowania zjawiskami natury i wszystkimi "podlejszymi" stworzeniami, jak np. szczury, nietoperze, ćmy, czy wilki. Oszczędzone zostały za to sztuczki umysłowe, jak np. hipnoza (chyba wszystkie współczesne filmy), czytanie w myślach (np. Zmierzch), przewidywanie przyszłości (np. Zmierzch) , zdolność do manipulacji ludzkimi wspomnieniami i uczuciami. Wampirzy kryptonit: Tutaj pojawiają się chyba największe modyfikacje. Niby wampir był niegdyś taki wielki, zły i nieśmiertelny, a mimo wszystko zabicie go było dziecinnie łatwe w porównaniu do dzisiejszych wyobrażeń. W dużej ilości przypadków wampir mógł ponieść śmierć przez własną głupotę, czy zaniedbanie. - Słońce: Wyobraźcie sobie dwa wampiry, typowego Draculę i Edwardzika na słońcu. Jeden z nich chowa się za swoją pelerynką i w momencie zajmuje się ogniem i spopiela, a drugi zaczyna błyszczeć, jak brokat. Ręce opadają. Oczywiście nie wszystkie "nowe gatunki" wampirów świecą się i błyszczą, niczym ozdoby choinkowe. Niektóre dostały anty-słoneczną biżuterię (np. Pamiętniki wampirów), a inne dalej się palą, choć reakcja nie jest natychmiastowa. - Czosnek: Nawet nowoczesne wampiry nie są fanami czosnków, choć głównie dlatego, że nie spożywają ludzkich posiłków (czyt. nie złożonych z ludzi, czy innych żywych ssaków). Starsi wysysacze krwi mieli na niego alergię i odrzucał ich, ale poza Bladem nie przypominam sobie by był dla krwiopijców zabójczy. - Symbole religijne: Wampiry nie boją się już krzyży i spokojnie, gdyby miały stosowną biżuterie lub krem mogłyby uczestniczyć we mszy świętej. Niestety ich przodkowie nie mogli w spokoju się wyspowiadać... Filmowi śmiertelnicy są obecnie zdani na samych siebie i własnoręcznie mordować nadprzyrodzone stworzenia. Podpowiem, że zbierając wszystkie sposoby do kupy, najlepiej zabić wampira zasadą trzech kroków Gosiarelli: 1. odciąć głowę 2. Na wszelki wypadek wpakować drewno w serce 3. Całość spalić. To powinno wykończyć wampira raz na zawsze. Wampirza dieta: Nie wiem tylko czy jest sens zabijać współczesne wampiry. One sobie teraz grzecznie siedzą, polują na zwierzątka lub kupują w sklepie sztuczną krew. Najcięższe i niereformowalne przypadki kradną ludzką krew ze szpitali! Co za barbarzyńcy! Jestem oburzona! Tak czy inaczej zabijanie ludzi dla ich krwi stało się już nie modne.. Moi Drodzy, Niech tradycji stanie się zadość w tę Bezsenną Środę jak nigdy dotąd muszę wykrzyknąć głośno i wyraźnie: BO KREW JEST ŻYCIEM! Dzisiaj będzie o wampirach. O krwiopijcach w literaturze. Fascynujących, ujmujących, zepsutych do cna. O martwych sercach, ostrych kłach i nienasyconym pragnieniu. Wampirach, które w historii narobiły niemało zamieszania, stając się ikonami popkultury. O samej istocie wampiryzmu nie ma sensu się rozpisywać, bo wydaje się, że każdy już dodał tutaj cegiełkę od siebie. Napiszę jedynie, że tradycyjny mit wampiryzmu przyciąga mnie jak nic innego. Potrzeba nieśmiertelności, samotność w stuleciach wypełnionych niekończącymi się nocami i krwią. Istoty doskonałe, oscylujące na granicy największego tabu. Specjalnie dla Was wybrałam piątkę MOICH ULUBIONYCH WAMPIRÓW w literaturze każdy z nich warty jest poznania. <3 HRABIA DRACULA Z DRACULI BRAMA STOKERA Symboliczny antychryst, ten, który przeszedł do historii, jako najpotężniejszy pośród wampirzego świata. Król popkultury, drapieżnik i zdobywca spragniony młodości, spragniony podboju, żądny krwi. Symbol nieujarzmionej seksualności, kanibalistycznego pragnienia, bo KREW JEST ŻYCIEM! Ma wiele twarzy, przybiera wiele postaci. Nieśmiertelny władca Transylwanii. O Draculi poczytacie TUTAJ. CARMILLA Z CARMILLI SHERIDANA LE FANU Najpiękniejsza, najbardziej wyjątkowa, jedna z najsłynniejszych, pierwszych, niesłychanie gotyckich wampirzyc w literaturze. Le Fanu poluźnił wiktoriańskie gorsety, przyprawił kobiecie kły, zrywając z tradycją pruderyjnej damy w opałach. Carmilla pojawia się znikąd niczym piękna zjawa. Jak rasowy drapieżnik przybiera perfekcyjny kamuflaż i rzuca urok na każdego wokół. Rozkochuje w sobie delikatne niewieście serce, obiecuje miłość po grób i jeszcze dalej, by zaatakować znienacka. O Carmilli poczytacie TUTAJ. LORD RUTHVEN Z WAMPIRA JOHNA WILLIAMA POLIDORI Pierwszy prawdziwy, dekadencki wampir literatury, który powstał tej samej nocy co Frankenstein Mary Shelley, podczas legendarnego wieczoru w Villi Diodati w 1816 roku. Ten, który zainspirował po latach Brama Stokera do stworzenia Hrabiego Draculi. Wampir-mizantrop, wyuzdany anty-człowiek, który żywi niesmak i urazę do gatunku ludzkiego. Pan swojego losu, sadystyczny i uwodzicielski, relikt dawnej epoki, który wciąż pozostaje libertynem całym swoim martwym sercem. O Wampirze poczytacie TUTAJ. KURT BARLOW Z MIASTECZKA SALEM STEPHENA KINGA W uniwersum Króla Horroru wampir wielki i przedwieczny. Ten, który jest tak starożytny, tak mityczny, że narodził się tysiące lat przed pojawieniem się chrześcijaństwa. To istota pradawna, która potrafi czekać w uśpieniu przez dziesięciolecia. Sieje terror, strach i zniszczenie, a tym razem za cel uznała małe miasteczko Jeruzalem w stanie Maine. LESTAT DE LIONCOURT Z CYKLU KRONIKI WAMPIRÓW ANNE RICE XVIII-wieczny libertyn, niepokorny syn francuskiego markiza, który po zamianie w wampira, otoczony niezmierzonym bogactwem obserwuje powolne umieranie swojego świata. Melancholijny z natury, samotnik o duszy poszukiwacza, jak na mistrza apatii przystało nie stroni od okrucieństwa. Lestat jest bohaterem całego wielotomowego cyklu i to wokół niego kumulują się poszczególne wydarzenia. O Wywiadzie z wampirem poczytacie TUTAJ. BONUS: ŚNIEŻKA Z OPOWIADANIA SNOW, GLASS, APPLES NEILA GAIMANA Wisienka na wampirzym torcie, czyli wcale nie takie baśniowe oblicze Królewny Śnieżki widziane oczami Złej Królowej. Śnieżka Gaimana też ma usta czerwone jak krew, ma włosy czarne jak heban i skórę białą jak śnieg. Zimną jak lód. Ma też zęby, zaostrzone, by lepiej móc spijać posokę swoich ofiar. To dziewczynka-demon, która niszczy królestwo, poluje pośród drzew i triumfuje swoją krwiopijnością. Jej historia jest obrzydliwa i fascynująca jednocześnie, ukryta między słowami. Tylko dla dorosłych! O Snow, Glass, Apples poczytacie TUTAJ. A czy Wy macie swojego ulubionego literackiego wampira? A może ulubionego krwiopijcę srebrnego ekranu? Bo warto czytać. O. Wampir to istota ponadnaturalna, obdarzona ludzką powierzchownością, która posiada pewne specyficzne cechy odróżniające ją od normalnych ludzi, takie jak zaostrzone kły, konieczność spożywania krwi człowieka czy różnego rodzaju nadludzkie umiejętności. Choć wampiry nie istnieją w rzeczywistości, to stały się nieodłączną cześć naszej kultury, która stanowi silną inspirację dla wszelkiej maści artystów. Wampiry szczególnie często pojawiają się w dziełach literackich i filmowych, a ich wizerunki są bardzo różne. Za pomocą motywu wampira pisarze i reżyserzy obrazują ich wielorakie portrety, charakterystyczne zachowania i specyficzne cechy. Drakula Motyw wampira obecny jest w literaturze od setek lat. Za jedno z najpopularniejszych dzieł ukazujących ten topos z pewnością można uznać powieść „Drakula” skomponowaną przez Brama Stokera. Tytułowy bohater należy do grona najbardziej rozpoznawalnych wampirów w historii i stał się inspiracją dla wielu późniejszych artystów, którzy sięgali po jego postać. Drakula to hrabia osiadły w pałacu znajdującym się w rumuńskich górach Transylwanii. Początkowo robi wrażenie dostojnego arystokraty o królewskim obyciu i szarmanckim usposobieniu, lecz jego wygląd jest dość nietypowy. Jego charakterystycznym elementem jest długi płaszcz ze stójką, szpiczaste uszy, blada skóra, ostre zęby i białe wąsy. Wieku Drakuli nie da się określić, gdyż jako wampir jest nieśmiertelny i żyje nieprzerwanie od wieków. Bohater mieszka w ciemnym i dość przerażającym pałacu, co komponuje się z jego wyglądem zewnętrznym. Do jego posiadłości przybywa adwokat Jonathan Harker i wówczas czytelnik bliżej poznaje wampira. Na podstawie jego zachowania można wywnioskować, że Drakula szybko się denerwuje i łatwo wpada w szał, tak jak wówczas, kiedy mieszkające w jego pałacu młode kobiety próbują uwieść nowoprzybyłego gościa. Niesamowite są umiejętności fizyczne księcia, ponieważ posiada on nadludzką siłę, potrafi lewitować i chodzić po pionowych powierzchniach, czyta w myślach innych ludzi, umie kierować zachowaniem zwierząt i kontrolować pogodę, zmieniać się w nietoperza lub wilka oraz przenikać przez ściany. Co jednak istotne, ponadnaturalne zdolności Drakuli uaktywniają się w porze nocnej, od zmierzchu do światu, ponieważ jako wampir musi unikać światła słonecznego, które niszczy jego ciało. Destrukcyjny wpływ na Drakulę mają również katolicki krzyż, czosnek oraz chleb sakramentalny. Jedyną możliwością jego uśmiercenia jest natomiast pokropienie wodą święconą lub przebicie serca osinowym kołkiem. Jak przystało na wampira, Drakula spożywa ludzką krew, która pozwala mu na przeżycie setek lat, jednak od czasu do czasu musi się pożywić i wówczas giną ludzie. Jego ugryzienie jest bowiem śmiertelne i prowadzi do metamorfozy ofiary w wampira, co widać na przykładzie Lucy i Miny. Kiedy Drakula chce odpocząć, co zdarza się bardzo rzadko, kładzie się do trumny wypełnionej krwią, gdzie może zaznać spokoju i zregenerować siły. Powieść Brama Stokera obrazuje motyw wampira w sposób nad wyraz sugestywny i kompleksowy, na przykładzie ekscentrycznego i świetnie zarysowanego tytułowego bohatera, który stał się pierwowzorem setek późniejszych wampirów. Ujęcie tematu jest poważne i przerażające, a zarazem nad wyraz sugestywne. Wiedźmin: Chrzest ognia Motyw wampira pojawia się w „Chrzcie ognia” Andrzeja Sapkowskiego, jednym z tomów opowiadań wchodzących w skład sagi o Wiedźminie. Autor w swojej najsłynniejszej powieści przedstawia postać Regisa – wampira wyższego rzędu mającego ponad 500 lat. Z wyglądu bardzo mocno przypomina człowieka, a dokładnie odzianego w długi, stary płaszcz mężczyznę w średnim wieku o długich włosach, z dużym nosem, szpiczastymi zębami, bladą twarzą i czarno kruczymi oczami. Regisa charakteryzuje specyficzny, ziołowy zapach będący efektem noszonych przez niego roślin, których woń ma za zadanie zmylić zwierzęta zdolne do rozpoznania w nim wampira. Podobnie jak inni przedstawiciele swojej rasy, spożywa krew, w efekcie czego w dalekiej przeszłości, kiedy chcąc ją zdobyć, zaatakował pewną wioskę, został złapany i poćwiartowany przez chłopów. Co jednak ciekawe, Regis mówi, że krew nie jest ani jemu, ani innym wampirom wcale potrzebna do życia, gdyż stanowi ona trunek takiego samego typu jak alkohol w przypadku ludzi. Krew daje zatem charyzmę, odwagę, przyjemność i siłę, ale nie jest niezbędna. Należy również podkreślić, że mimo poćwiartowania, oblania wodą święconą i odcięcia głowy Regis nie umarł, lecz musiał się regenerować przez 50 lat. Wspomina również swoją młodość, kiedy to, jak sam mówi, był nierozważny i latał po spożyciu krwi, czego nie akceptowały inne wampiry. Jako dorosła istota charakteryzuje się o wiele dojrzalszym zachowaniem, co widać chociażby na podstawie lojalności, jaką okazuje wobec drużyny Geralta. Regis jest bardo inteligentny, wykazuje się godną podziwu erudycją i doświadczeniem życiowym, o czym świadczy bardzo dobra znajomość medycyny potwierdzona poprzez leczenie Jaskra, prawa, co pokazuje obrona kompanów przed kapłanem, a także psychologii. Jeśli chodzi o nadprzyrodzone moce, to oprócz wspomnianej nieśmiertelności, latania i możliwości regeneracji potrafi on również manipulować ludźmi, panować nad zwierzętami, nie rzuca cienia ani nie odbija się w lustrze. Wampir u Sapkowskiego jawi się jako postać budząca serdeczność i zaufanie ze względu na swoje przyjazne i nieco humorystycznym usposobienie, czego dowodem są chociażby dialogi z Jaskrem. Nie sposób nie obdarzać go sympatią, gdyż jest to postać niezwykle inteligentna, rozważna, doświadczona życiowo i ujmująca swoją serdecznością, która w dużym stopniu przypomina ludzi. To, co odróżnia go od człowieka, to przede wszystkim nadprzyrodzone moce oraz nieśmiertelność. Pamiętniki wampirów Dziełem ukazującym wampiry w zupełnie odmienny, bo młodzieżowy sposób jest pierwsza część „Pamiętników wampirów” zatytułowana „Przebudzenie”. Przedstawia ona historię uczennicy liceum – Eleny – która poznaje i zdobywa serce przystojnego Stefano. Szybko okazuje się, że jej ukochany jest wampirem żyjącym nieprzerwanie od XV wieku, co wskazuje, że jest nieumarły. Jako wampir okazuje się nadzwyczaj dobrą istotą, ponieważ nie pije ludzkiej krwi, jest zdolny do uczuć, szarmancki, uprzejmy i za wszelką cenę chce chronić swoją ukochaną. W gruncie rzeczy Stefano wydaje się bardziej człowiekiem niż wampirem i bez wątpienia można go uznać za pozytywnego bohatera. Potrafi opanować swoje wampirze żądze i nie wyjawiać ich, a ponadto zawsze postępuje tak, aby nie zrobić krzywdy drugiemu człowiekowi. Należy jednak zaznaczyć, że jego ugryzienie skutkuje przemienieniem się w wampira osoby ugryzionej. Całkowicie inaczej został wykreowany jego brat Damon, który również jest wampirem. Jedyne, co go upodabnia do Stefano, to pociągający i zwyczajnie ludzki wygląd zewnętrzny. W przeciwieństwie do niego Damon spożywa jednak ludzką krew i jest w stu procentach negatywną postacią wywołującą nieprzychylne uczucia. Mianowicie w geście zemsty chce odebrać bratu Elenę i pod jego wpływem zaczynają się dziać w miasteczku dziwne rzeczy. W „Pamiętniku wampirów” wampir jest postacią ludzką o powierzchowności i zachowaniu nastolatka, który nawiązuje romans ze zwyczajną dziewczyną. Jego wizerunek nie ma niemal żadnego związku ze starodawnym Drakulą czy Nosferatu i bazuje przede wszystkim na emocjonalności oraz uczuciowości. Motyw wampira w „Pamiętniku wampirów” ukazany jest więc w sposób ludzki, młodzieżowy i wygładzony, co odróżnia go od wcześniej omówionych dzieł. Nosferatu. Symfonia grozy Na podstawie powieści Brama Stokera „Drakula” w 1922 roku został nakręcony niemy film fabularny zatytułowany „Nosferatu. Symfonia grozy”, który przedstawia historię Thomasa Huttera – mężczyzny udającego się do Transylwanii, gdzie ma podpisać umowę z tajemniczym hrabią Orlockiem. Jego zamek znajduje się na odludziu, wysoko w górach, a tamtejsi mieszkańcy boją się do niego zbliżać. Początkowo arystokrata wydaje się przyjaznym, choć tajemniczym człowiekiem o dziwnym wyglądzie. Nosferatu jest bowiem istotą o nad wyraz długich palcach dłoni, podłużnej i łysej głowie, odstających uszach, szpiczastych zębach, wielkich oczach i krzaczastych brwiach. O tym, że jest wampirem, widz dowiaduje się w momencie, gdy z pożądaniem patrzy na skaleczoną rękę Huttera. Kiedy bohater po nocy budzi się z ranami na szyi i zapoznaje się z książką „Księga wampirów”, uświadamia sobie, że w istocie ma do czynienia z prawdziwym krwiopijcą. Na podstawie filmu dowiadujemy się, że Nosferatu śpi w trumnach, boi się widoku krzyża, pije ludzką krew i odpoczywa w dzień, ponieważ nie może egzystować przy świetle słonecznym. Ponadto posiada nadludzkie moce, pozwalające mu na bezszelestne i szybsze niż zwykły człowiek przemieszczanie się czy wstawanie z trumny pionowo. Należy również zwrócić uwagę na fakt, iż jest on ucieleśnieniem zła, zdolnym do zabijania wielu ludzi, co udowadnia podczas podróży statkiem, kiedy wymordowuje całą załogę. Wampir w „Nosferatu. Symfonia grozy” stanowi niszczącą siłę, która sieje śmierć i wprowadza cierpienie do rodzinnego miasteczka Huttera, dokąd przybywa, aby zdobyć żonę bohatera. Wszystko to składa się na niezwykle przerażający i jednocześnie nad zwyczaj inspirujący obraz motywu wampira odpowiadającego stereotypowym wyobrażeniom na jego temat. Nieustraszeni pogromcy wampirów Jednym z filmów o wampirach jest produkcja Romana Polańskiego zatytułowana „Nieustraszeni pogromcy wampirów”. Fabuła opowiada historię dwojga tytułowych pogromców wampirów – doktora Abronsiusa i jego asystenta – Alfreda – którzy wyjeżdżają do Transylwanii w poszukiwaniu umarłych istot żywiących się krwią. Kiedy ukochana Alfreda o imieniu Sara zostaje porwana przez najwyższego wampira – hrabiego von Krolocka – tytułowi śmiałkowie są jeszcze bardziej zdeterminowani, aby udać się do jego zamku, gdzie dane jest nam ujrzeć jego postać. Podobnie jak inni bohaterowie, tak i wampiry w produkcji Polańskiego są bohaterami o przerysowanych cechach, którzy wzbudzają raczej śmiech, a nie przerażenie. Pastiszowa konwekcja filmu sprawiła bowiem, że wampiry jawią się jako istoty lubujące się w zabawie i przesadnie dbające przede wszystkim o to, aby zdobyć kolejną ofiarę. Ujęto je w sposób bardzo stereotypowy, osiedlając je w cmentarnym, ciemnym i pełnym pułapek zamczysku, które buduje atmosferę grozy i napięcia. W „Nieustraszonych pogromcach wampirów” wampiry są postaciami przerysowanymi i stanowią parodię samych siebie, co widać chociażby po chęci zorganizowania balu z uprowadzoną Sarą w roli głównej czy po komicznym chodzeniu po suficie w ich wykonaniu. Takie cechy i przedmioty jak drewniane kołki, wszechobecne krucyfiksy, trumny, brak odbicia w lustrze, ostre zęby i picie krwi zamiast wzbudzać strach bardziej rozśmieszają widza, dlatego można pokusić się o stwierdzenie, że motyw wampira w filmie Polańskiego został ujęty w kontekście parodii i pastiszu na inne produkcje tego typu. Kołysanka Polski film zatytułowany „Kołysanka” przedstawia pewną polską rodzinę składającą się z wampirów i żyjącą na Mazurach. Wizerunek bohaterów jak na wampirów jest dość nietypowy, ponieważ nie boją się światła, a zamiast w szyję wolą wgryzać się w nogi, choć co prawda tradycyjnie żywią się ludzką krwią. Ponadto typowe cechy wampirze, jakie można u nich zauważyć, to możliwość stawania się niewidzialnym i teleportowania się z miejsca na miejsce. W gruncie rzeczy jest to jednak zwykła rodzina, gnębiona takimi samymi problemami jak inne, czyli kryzysem finansowym, wielodzietnością i koniecznością zdobycia pieniędzy oraz jedzenia do życia. Obraz wampira jako bohatera filmowego stanowi więc w „Kołysance” połączenie typowych cech dla tej rasy, co odnosi się do tajemniczego i groźnego wyglądu oraz faktu konieczności spożywania ludzkiej krwi, z zachowaniem charakterystycznym dla zwyczajnego człowieka żyjącego w zachodnim społeczeństwie. Odmienność wampirzej rodziny wrzuconej w sytuację społeczno-ekonomiczną dzisiejszej Polski daje komiczny efekt, dlatego postać wampira w „Kołysance” jest ukazana z przymrużeniem oka, choć nie można jej odmówić nieco grozy. W gruncie rzeczy są to jednak bohaterowie śmieszni i raczej karykaturalni niż wzbudzający strach, co wynika z gatunku filmu, który w założeniu ma być komedią. Rodzinę wykreowaną przez Juliusza Machulskiego bodaj najlepiej oddaje porównanie do kultowej rodziny Adamsów. Wywiad z wampirem Główny bohater „Wywiadu z wampirem” to dręczony problemami egzystencjalnymi wampir, który kiedyś był człowiekiem. Na podstawie przeprowadzonego z nim wywiadu widz ma szansę dokładnie poznać jego długie życie i skomplikowaną osobowość. O ile bowiem Drakula był postacią jednoznacznie złą i odrażającą, o tyle Louis de Pointe du Lac – bo tak się nazywa główna postać „Wywiadu z wampirem” – okazuje się o wiele bardziej złożonym i trudnym do kategorycznej oceny moralnej bohaterem. Wydaje się nawet, że bliżej mu do człowieka aniżeli do wampira. Wampirza część osobowości Louisa odraża go i sprawia, że zaczyna nienawidzić siebie oraz swojego stwórcę – Lestata – czemu daje wyraz podczas kłótni z nim. Główny bohater nie potrafi pogodzić się z koniecznością zabijania, dlatego początkowo stara się odżywiać zwierzętami, co pokazuje, że jest zdolny do moralności i współczucia, co odróżnia go od cynicznego i w istocie okrutnego Lestata. Mimo to Louis nie umie zapanować nad swoim instynktem i wiedziony niepowtarzalnym dla wampira zapachem krwi, posuwa się do zabójstwa człowieka. Natura wampira bierze w nim górę i sprawia, że już nigdy nie będzie miał szans na stanie się człowiekiem. Powoduje to u Louisa głębokie rozterki i dylematy wewnętrzne, ponieważ z jednej strony jest świadomy zła, jakie wyrządza, zabijając niewinnych ludzi i mocno tego żałuje, a z drugiej nie jest w stanie tego opanować i nawet gdyby nie chciał, to i tak musi zabijać, ponieważ taka jest jego natura i tak każe mu instynkt. Znamienna jest postawa Louisa wobec Claudii – dziewczęcej wampirzycy zrodzonej z jego ugryzienia. Mianowicie główny bohater opiekuje się nią, wychowuje ją oraz rozwija jej osobowość i intelekt, co jeszcze bardziej pogłębia jego iście ludzki wizerunek. Louis jako wampir czuje się udręczony i nieswój, a jako człowiek wyraża wstręt i obrzydzenie do samego siebie, dlatego czytelnik współczuje mu i postrzega jego los jako tragiczny. Takie ujęcie motywu wampira bez wątpienia można określić jako walkę z konwencjonalnym sposobem postrzegania wampira, którego osobowość, zachowanie i cechy charakteru nie pozwalają na jednoznaczną ocenę. La Vampire Dziełem malarskim odnoszącym się do tematyki wampirycznej jest kompozycja „La Vampire” Philipa Burne’a-Jonesa. Ten czarno-biały obraz przedstawiania scenę zabójstwa pewnego mężczyzny przez jego kochankę. O tym, że obie postaci przed chwilą były złączone w miłosnym uścisku, świadczy fakt, że ich ciała są na wpół roznegliżowane i leżą na łóżku. Kobieta będąca wampirem siedzi na mężczyźnie i pełnym pożądania wzrokiem spogląda na jego nieżywe ciało, na którego piersi widać rany spowodowane przez kły widoczne u wampirzycy. Obraz wygląda bardzo rzeczywiście, budzi duże emocje i wywołuje strach u widza, który może czuć zaniepokojenie spowodowane bezwzględnością zabójstwa i satysfakcją, jaką ma wampir z jego dokonania. W taki sposób dzieło Burne’a-Jonesa ukazuje istotę wampirów żywiących się krwią innych ludzi. Jest to bardzo stereotypowe i dosadne zaprezentowanie wampirów. Vampyr Inny obraz podejmujący tematykę wampiryczną to „Vampyr” Edwarda Muncha. W porównaniu do poprzedniego dzieła jest on bardziej pastelowy i mniej rzeczywistym, dlatego nie budzi tak dużych emocji. Kolory są lepiej widoczne, a dokonywane przez wampira picie krwi z człowieka nie wygląda tak dosadnie. Właściwie gdyby nie nazwa obrazu trudno byłoby mieć pewność, że odnosi się on do zagadnienia wampiryzmu, gdyż znajdujące się na głównym planie postaci równie dobrze mogą budzić skojarzenia z uściskiem. Można zatem wysnuć wniosek, że Edward Munch chce w ten sposób przedstawić wizerunek wampira jako coś więcej aniżeli tylko wypijanie krwi w celu zaspokojenia wampirycznej żądzy. W moim odczuciu dzieło to ma być wyrazem pewnej absurdalnej bliskości i namiętności. Takie jest moje zdanie, ponieważ Munch słynął ze swoich często abstrakcyjnych i związanych z przemocą obsesji, których wyrazem były jego obrazy. Można nawet domniemywać, że był on zafascynowany wizerunkiem, będącym w tym przypadku jego inspiracją. Motyw wampira w literaturze, malarstwie, filmie i sztuce ukazywany jest na bardzo różne sposoby: poważnie i przerażająco,; młodzieżowo i łagodnie, a nawet komicznie i komediowo. Widać zatem, że sposób ujęcia motywu wampira znacznie zmienił się na przestrzeni wieku i został w dużej mierze oswojony, w efekcie czego wampiry zaczęły przybierać inne kreacje niż przerażających i groźnych krwiopijców, przeistaczając się w istoty piękne lub wręcz zabawne. Pomimo różnic pewne cechy wampirów przewijają się w każdym dziele, ponieważ zawsze są to istoty obdarzone ponadnaturalnymi zdolnościami i prawie pełną nieśmiertelnością. Z całą pewnością można również stwierdzić, że wampiry to bohaterowie ekscentryczni, o wyraźnie zarysowanych, ekscentrycznych portretach. Bibliografia I Literatura podmiotu: 1) Burne-Jones Philip, La Vampire, Londyn, Muzeum Narodowe, 1897, olej na płótnie, 2) Jordan Neil, Wywiad z wampirem, USA, Geffen Pictures, 1994, 3) Machulski Juliusz, Kołysanka, Polska, Studio Filmowe, 2010, 4) Munch Edward, Vampyr, Oslo, Muzeum Muncha, 1893-1894, olej na płótnie, 5) Friedrich Wilhelm Murnau, Nosferatu – symfonia grozy, Niemcy, 1922, płyta DVD, 6) Polański Roman, Nieustraszeni pogromcy wampirów, USA, Wielka Brytania, Metro Goldwyn Mayer, 1967, 7) Smith Lisa Jane, Pamiętniki wampirów. Księga 1. Przebudzenie. Walka. Szał, Warszawa, Warszawa, ISBN 8366541701, 8) Sapkowski Andrzej, Chrzest ognia, Warszawa, SuperNOVA, 2000, ISBN 9788370541507, 9) Stoker Bram, Dracula, Kraków, Zielona Sowa, 2009, ISBN 8345788910. II Literatura przedmiotu: 1) Baranowski Bohdan, W kręgu upiorów i wilkołaków, Łódź, Wydawnictwo Łódzkie, 1984, s. 33-34, 2) Katarzyna Kaczor, Od Draculi do Lestata. Portrety wampira, Gdańsk, Gdański Klub Fantastyki, 2004, ISBN 8355471421, s. 110-113 3) Karg Barb, Spaite Arjean, Sutherland Rick, Wampiry. Historia z zimną krwią spisana, Gliwice, Septem, 2010, 8321478852, s. 8-10, 55-56, 4) Ziębiński Robert, „Kołysanka”, czyli depresja polskiego wampira [online], [dostęp Dostępny w Internecie pod adresem: Ramowy plan wypowiedzi: 1. Teza: Motyw wampira w literaturze, malarstwie, filmie i sztuce ukazuje postawy, zachowania, wizerunki i charakterystyczne cechy wampirów. 2. Kolejność prezentowanych argumentów: a) „Drakula”: pierwowzór wampira jako postać przerażająca, okrutna i posiadająca szereg nadludzkich umiejętności. b) „Chrzest ognia”: Regis jako długowieczny wampir będący sympatyczną i budzącą ciepłe uczucia postacią, która jest bardzo mądra, pomocna i uczynna. c) „Pamiętniki wampirów”: wampiry jako istoty o ludzkim zachowaniu i wizerunku, które są zdolne do przeżywania uczuć, kochania i normalnie żyją wśród ludzi. d) „Nosferatu. Symfonia grozy”: okrutny, groźny, zabójczy i tajemniczy wampir, który jest symbolem zła i siłą siejącą śmierć wszędzie tam, gdzie się uda. e) „Nieustraszeni pogromcy wampirów”: motyw wampiryzmu ujęty w sposób przerysowany i groteskowy, co wynika z ogólnej wymowy filmu, który jest pastiszem na produkcje z wampirami w roli głównej. f) „Kołysanka”: groteskowy, karykaturalny i komiczny obraz wampirów, które z powodu swojej natury wplątują się w wiele kłopotów. g) „Wywiad z wampirem”: cyniczny, okrutny i jednocześnie charyzmatyczny wampir, czerpiący garściami z wizerunku wykreowanego przez Drakulę. h) „La Vampire”: scena „zagryzienia” ofiary przez wampirzycę; przerażający, dosadny i dosłowny obraz wampira; ukazanie istoty wampiryzmu. i) „Vampyr”: wyraz fascynacji wampiryzmem, który oznacza coś więcej aniżeli tylko wysysanie krwi z ciała ofiary. 3. Wnioski: a) Motyw wampira w literaturze, filmie i malarstwie ukazywany jest na bardzo różne sposoby: poważnie i przerażająco; młodzieżowo i łagodnie; komicznie i komediowo. b) Sposób ujęcia motywu wampira znacznie zmienił się na przestrzeni wieku i został w dużej mierze oswojony. c) Cechy, które posiadają wszystkie wampiry niezależnie od sposobu ujęcia ich wizerunku, to nieśmiertelność i ponadnaturalne zdolności. d) Wampiry to bohaterowie ekscentryczni, o wyraźnie zarysowanych portretach. Zjawy, duchy i upiory są przedstawicielami świata nierealnego, nieziemskiego. W literaturze i sztuce stale występuje ich motyw, ponieważ bezustannie towarzyszy on człowiekowi. Wiara w nadprzyrodzone rzeczy i istoty, w zjawiska, których nie sposób zbadać czy dotknąć, jest zakorzeniona w każdym człowieku, wpisana jest w ludzką naturę od dawien dawna. Człowieka stale intrygowało to co nienamacalne, nie ograniczał się tylko do tego co może zobaczyć gołym okiem. Duchy według ludowych tradycji stanowiły więź między światem żywych i artykuł aby odblokować treśćZjawy, duchy i upiory są przedstawicielami świata nierealnego, nieziemskiego. W literaturze i sztuce stale występuje ich motyw, ponieważ bezustannie towarzyszy on człowiekowi. Wiara w nadprzyrodzone rzeczy i istoty, w zjawiska, których nie sposób zbadać czy dotknąć, jest zakorzeniona w każdym człowieku, wpisana jest w ludzką naturę od dawien dawna. Człowieka stale intrygowało to co nienamacalne, nie ograniczał się tylko do tego co może zobaczyć gołym okiem. Duchy według ludowych tradycji stanowiły więź między światem żywych i zmarłych. Często przyjmowały rolę moralizatorów, wskazując ludziom drogę oraz szukając sprawiedliwości, chociaż występowały i duchy złe, które uprzykrzały życie. Postacie z zaświatów ukazywały ludzkie wyrzuty sumienia, myśli i marzenia, ucieleśniały wiele ukrytych pragnień człowieka. Biorąc pod uwagę aspekt religijny duch to dusza ludzka, która po śmierci człowiek trafia do innego świata, w religii chrześcijańskiej Duchem nazywana jest natomiast trzecia Osoba Boska. Obecnie świat istot nie z tego świata przeniósł się głownie na ekrany kin i telewizorów oraz strony powieści grozy i fantasy. Na przykładzie twórczości literatury polskiej i światowej chciałbym przedstawić część z funkcji jakie pełnią w niej duchy i zjawy. W Boskiej Komedii Dante przedstawia głównego bohatera, który wystraszony przez zwierzęta będące metaforą ludzkich grzechów zbłądził w lesie i spotkał ducha Wergiliusza. Na prośbę jego ukochanej Beatrycze prowadzi go on przez Piekło i Czyściec. Pierwsze z nich znajduje się w głębi ziemi, składa się z dziewięciu kręgów, rozmieszczonych według rangi grzechów, ostatni jest siedzibą Lucyfera. Czyściec natomiast to ogromna góra składająca się z dziewięciu pięter. Wędrówka jest symbolem dążenia człowieka do Boga, by osiągnąć zbawienie. Duch Wergiliusza jest przewodnikiem ku temu odkupieniu, ukazując głównemu bohaterowi wszystkie grzechy i złe występki ludzkości, by ten je poznał i oczyścił się z nich. W II części dziadów jesteśmy świadkami ludowego obrzędu w przeddzień Wszystkich Świętych w kaplicy cmentarnej, polegającego na wywoływaniu duchów z historii których zebrani tam ludzie wyciągają nauki moralne. Dusze zmarłych osób pokutują w czyśćcu, prosząc o modlitwę , pomoc i przebaczenie. Uroczystość nazwana jest dziadami, stąd też tytuł utworu. Guślarz, który prowadził ceremonie przywołał trzy rodzaje duchów. Na początku duchy lekkie, są to dwa aniołki Józio i Rózia. Dzieci te były niewinne, nie skalane żadnym złem, które nie zaznały żadnego bólu, nie poznały więc wszystkich uczuć, to był ich grzech niezawiniony. Gorycz i smutek uwrażliwiają naszą duszę, czynią ją w pełni ludzką, bo „Kto nie doznał goryczy ni razu, Ten nie dozna słodyczy w niebie”. Guślarz daje im dwa ziarenka gorczycy i odpędza zaklęciem. Duchem średnim jest widmo młodej i pięknej dziewczyny Zosi, która nie potrafiła odwzajemnić miłości, przez to błąka się pomiędzy ziemią a niebem. Bawiła się uczuciami, drwiła z nich, odtrącała adoratorów, zniszczyła ją obojętność. Nigdy nie zaznała miłosnych uniesień, radości ani smutku i cierpienia. Prosi mężczyzn, by ściągnęli ją na ziemię, lecz jest to niemożliwe, bo „Kto nie dotknął ziemi ni razu, Ten nigdy nie może być w niebie”. Wynika z tego, iż nie w życiu nie można być egoistą, żyć tylko dla siebie, należy się poświęcać i kochać innych ludzi prawdziwie, nie wolno żyć tylko marzeniami. Ostatnim rodzajem są duchy ciężkie, przedstawia go duch Złego Pana, który był bezwzględnym tyranem, dręczył i poniżał swoich poddanych, odbierając im godność. Nie było w jego sercu współczucia ani litości, przemawiała przez niego pycha, chciwość i okrucieństwo, był winny śmierci wielu chłopów. Nie może zaznać przez to zbawienia, nie ma już dla niego ratunku, nikt nie jest w stanie mu pomów, bowiem „Kto nie był ni razu człowiekiem, Temu człowiek nie pomoże”. Duchy z Dziadów uświadamiają nam, że grzechem są nie tylko złe uczynki ale także egoizm i obojętność, lekceważenie pewnych spraw czy bierność. Należy dawać coś z siebie innym ludziom, sprawiać im radość, czynić dobro, nie wolno stać w miejscu, trzeba się stale rozwijać, doświadczać tego co dobre jak i złe czy bolesne, by w pełni być człowiekiem. Kolejnym utworem do którego chciałbym nawiązać jest „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. W opowieści tej występuję wiele widm, przywoływane są one przez słomianego Chochoła, symbol apatii i uśpienia narodu, ale także jego odrodzenia. Duchy ukazują się konkretnym osobą na weselu, są bowiem tak jakby ich drugą tożsamością, uosabiają ich skrywane myśli i pragnienia, są głosem ich sumienia. Na początku pojawia się Widmo, jest to zmarły narzeczony Marysi. Jest odbiciem jej wewnętrznych rozterek. Cieszy się z jego przybycia, ale jego wizyta także ją przeraża, bowiem pogodziła się już z jego śmiercią, a wspomnienia wspólnych chwil razem nakłaniają ją do rozmyślań czy na pewno jest szczęśliwa u boku swojego męża. Jest on symbolem niespełnionej miłości i marzeń o lepszym życiu. Do Dziennikarza, który jest redaktorem pisma stańczykowskiego przychodzi Stańczyk. Był to nadworny błazen Jagiellonów, często też występował na obrazach Jana Matejki. Zarzuca on Dziennikarzowi, że jest bierny, obłudny i fałszywy, wytyka mu, że przez jego twórczość dziennikarską odbiera nadzieje narodowi, prowadzi do pogodzenia się z niewolą poprzez fałszywe przekonanie o poczuciu bezpieczeństwa. Budzi on w nim sumienie. Poetę nawiedza bohater jego dzieła rycerz Zawisza Czarny, by zachęcić go do działania, aby przez swą twórczość porwał ludzi do walki w imię wolności. Uświadamia on Poecie jego niezdolność do tworzenia dzieł budzących naród do akcji i pokazuje kim mógłby się stać, gdyby w pełni wykorzystał swój talent. Z kolei Panu Młodemu pokazuje się Hetman Branicki, uczestnik konfederacji targowickiej. Wypomina mu jego zły postępek jakim było zdradzenie jego klasy, żeniąc się z chłopką. Hetman jest symbolem zdrady narodowej, pychy i hańby, ponieważ sprzedał Polskę carycy Katarzynie. Pan Młody tłumaczy się mu, że ten ożenek to nie chęć bratania się z chłopstwem, lecz tylko obecna moda. Na końcu pojawia się upiór Szeli, który był przywódcą powstania chłopskiego, zwanego rzezią galicyjską. Przychodzi on do Dziada. Jest on symbolem konfliktu między szlachtą a chłopami, który doprowadził do rozłamu między tymi dwoma stanami. Pokazuje Dziadowi, że nadal jawi się wizja chłopskiego buntu i wyśmiewa jego chęć pojednania się ze szlachtą. Bardzo ważną zjawą jest Wernyhora, jest to poeta ukraiński, który popierał połączenie Polski z Ukrainą. Przybywa do Gospodarza, budząc w nim respekt. Jego przybycie związane jest z jedną z legend, miał się pojawić, gdy Polska będzie słaba i chyląca się ku upadkowi, by pomóc jej odzyskać swoją potęgę. Wernyhora pragnie tak jak gospodarz zgody między chłopstwem a panami, by złączyli swe siły w walce o niepodległość, daje mu wskazówki co do dalszych działań, by przygotować powstanie. Wręcza Gospodarzowi złoty róg na którego dźwięk wszyscy mają stanąć do walki od której zależy przyszłość ojczyzny. Sam też ma zamiar zaangażować się w walkę. Wernyhora jest symbolem patriotyzmu i marzeń Polaków o odzyskaniu niepodległości. Jak widać zjawy pojawiające się w tym utworze reprezentują troski i zmartwienia, kompleksy, pragnienia, ukryte nadzieję oraz niespełnione marzenia głównych bohaterów, obnażają ich słabości, zakłamanie i fałsz a także pomagają zrozumieć pewne kwestie, nawołują do działania. Warto również wspomnieć w tym temacie o dziele Adama Mickiewicza pt.„Ballady i romanse”. Ja skupię się na dwóch moim zdaniem najważniejszych. Pierwsza z nich to „Romantyczność”, opowiadająca historię Karusi, dziewczyny, która kochając z całych sił, nagle traci swego ukochanego Jasia, przez co bardzo cierpi do tego stopnia, że popada w obłęd. Błądzi bez celu wśród ludzi, chcąc go odnaleźć, bo wierzy w to, że on kocha ją nawet po śmierci. Ma wrażenie, że widzi go obok siebie i rozmawia z nim. Tłum, który ją otacza współczuje jej, jest pełen empatii, wierzy w istnienie duszy zmarłego chłopaka, chociaż go nie widzi oraz że możliwe jest nawiązanie kontaktu ze światem zmarłych. W podaniach ludowych obecność więzi między tymi dwoma światami była bardzo istotna, dlatego uważano, że duchy mogą kontaktować się z żywymi. Wśród tego zgromadzenia, jest jedna postać, która odstaje od reszty, jest to starzec, który wyśmiewa dziewczynę i szydzi z tego co mówi, drwi także z ludzi, którzy jej wierzą. Według niego, człowieka posługującego się wiedzą i nauką, badającego świat za pomocą rozumu, nie istnieją żadne duchy, nie można przecież wierzyć, w coś czego się nie widzi, jeśli czegoś nie dostrzegamy, to tego nie ma, to nie istnieje. Postać Jasia nie ma na celu wystraszenia nas, pokazuje, że istnieją zjawy, które możemy dostrzec tylko „oczyma duszy” :„Zdaje mi się, że widzę…gdzie? / Przed oczyma duszy mojej.” – tak brzmi cytat z Hamleta, który poprzedza balladę. Bowiem postrzeganie świata tylko poprzez naukowe dowody, nie pozwoli nam w pełni odkryć otaczającego nas świata, by naprawdę żyć musimy się kierować także sercem i uczuciem. To właśnie miłość Karusi pozwoliła jej nawiązać kontakt z ukochanym. Pozostając w kręgu ballad Mickiewicza nie można pominąć utworu pt „Świtezianka”. Tytułowa bohaterka to nimfa wodna. Chłopak widzi ją pod postacią pięknej i tajemniczej dziewczyny, obiecuje i poprzysięga jej swą wierność i miłość. Ta ostrzega go: „Bo kto przysięgę naruszy,/ Ach, biada jemu, za życia biada! / I biada jego złej duszy!”. Nie ufając mu do końca postanawia poddać go próbie, sprawdzić szczerość jego uczuć i czy ten dotrzyma danego jej słowa. Dziewczyna znika a młodzieniec błąkając się po lesie w jej poszukiwaniach spotyka nimfę wodną, która zaczyna go wołać i kusić. Nie wie, że to test jego prawdomówności i zapominając o przysiędze danej wcześniej ulega jej czarowi, popełniając grzech niewierności i sprowadzając na siebie cierpienie. Zostaje skazany przez zdradzoną dziewczynę na tysiące lat męki, gdyż jego dusza zostaje zamieniona w modrzew stojący nad jeziorem. Chłopaka musiała spotkać kara za złamanie danego słowa ukochanej kobiecie, bowiem nie można składać przysięgi pochopnie i powinniśmy jej zawsze dotrzymywać.

motyw wampira w literaturze i filmie